ZSG im.prof.E.Pijanowskiego

Dnia 17.05.2018 roku wybrani przedstawiciele klasy 3c (Magdalena Kur, Klaudia Pulczyn oraz Daniel Kopeć) wraz z Panią Profesor Ewą Skrońc-Bielak oaz Panem Profesorem Tomaszem Żelechowskim uczestniczyli w wykładzie pt.: „Rola i etos polskiej inteligencji. Historia i współczesność” prowadzonym przez Doc. dr Annę Rosner, wykładowcę MISH, współpracującą z Uniwersytetem Warszawskim. Zajęcia były prowadzone w jednym z wydziałów UW- Artes Liberales przy ul. Prostej 69. Podczas prezentacji dowiedzieliśmy się kilku ciekawych i istotnych rzeczy przydatnych do matury, którymi chcielibyśmy się z Państwem podzielić.

Temat: Etos i rola inteligencji w kulturze polskiej

• Elita - kategoria osób znajdujących się najwyżej w hierarchii społecznej, pod jakimś względem wyróżnionych z ogółu społeczeństwa.

• Inteligencja-określenie warstwy społecznej, żyjącej z pracy umysłu, wykształconej ostatecznie w XIX wieku głównie ze zubożałej szlachty, ale również ze stanu mieszczańskiego, rzadziej bogatego chłopstwa i podupadłej arystokracji.

• Inteligencja tworzyła tkankę społeczną, intelektualną, oświatową, obyczajową, materialną bez której naród nie mógłby żyć samodzielnie i ukonstytuować się w państwo.

• XIX wiek

• Klęska powstania listopadowego miała przełomowe znaczenie w historii polskiej inteligencji.

• Do 1830 roku: ideał spokojnego życia, w którym łączy się pracę dla kraju, lojalność wobec władzy z dążeniem do osobistego szczęścia.

• Od 1831: Ideał poświęcenia, misji ratowania narodu kosztem osobistego życia.

• Społeczna sytuacja inteligencji na ziemiach polskich:

• brak impulsów rozwojowych , cały czas dominuje szlachta

• powoli powstaje „klasa umysłowa”: urzędnicy, prawnicy, lekarze, inżynierowie, guwernerzy.

  Cele, do których dążyła inteligencja pod koniec XIX w:

• Zachowanie tożsamości narodowej

• podniesienie poziomu oświaty, wiedzy, kultury wśród różnych grup społecznych

• ODZYSKANIE NIEPODLEGŁOŚCI

• I wojna światowa:

• Dla inteligencji:

• moment triumfu - pewność odzyskania niepodległości

• konieczność mobilizowania społeczeństwa

• Pewność, że jej powinna przypaść najważniejsza rola w tworzeniu państwa

• Powroty z emigracji:

• Kilkuset profesorów i pracowników nauki wraca do Polski, chcąc uczestniczyć w odbudowaniu państwa (np. Narutowicz, Mościcki). Państwo oferuje inteligencji wsparcie finansowe, kariery uniwersyteckie, stypendia, niezależne stowarzyszenia ( Uczelnie wyższe: Warszawa, Kraków, Wilno, Lwów, Poznań, Lublin).

• Aktywność intelektualna :

• Literatura: Maria Dąbrowska, Witold Gombrowicz, Bruno Jasieński, Jarosław Iwaszkiewicz, Maria Kuncewiczowa, Jan Lechoń, Bolesław Leśmian, Józef Mackiewicz, Zofia Nałkowska, Maria Pawlikowska- Jasnorzewska, Bruno Schulz, Antoni Słonimski, Julian Tuwim, Stefan Żeromski, Tadeusz Boy- Żeliński.

• Sztuka: Tytus Czyżewski, August Zamoyski, Witkacy, Władysław Strzemiński.

• Czasopisma: „Wiadomości literackie”.

• Przemiany:

• Inteligencja staje się warstwą kulturową i opiniotwórczą, ucieleśniającą sen o wolnym, własnym państwie;

• Zwiększa się liczba wykształconych, wyspecjalizowanych fachowców;

• Rozwój szkolnictwa wszystkich szczebli.

• Ponadto warto zapoznać się z takimi utworami jak :

Całą wypowiedź chciałabym podsumować cytatem z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego: „ Co się męczyć? W jakim celu? Trza być w butach na weselu!”

Zarówno do krytyki, jak i poszukiwania odpowiedzi jest zdolna grupa ludzi, którzy własny interes, zdobycie majątku i zbudowanie kariery stawiają na dalszym planie. Klasa społeczna, która nie chce znaleźć swojego miejsca w panującej rzeczywistości, tylko ją zmienić.

Zmiana jest wpisana w etos.

INTELIGENCJO, KTO, JEŚLI NIE TY???

Bibliografia:

Prezentacja Pani Doc. dr Anny Rosner oraz wikipedia

Koło Dziennikarskie: Klaudia Pulczyn, klasa III c

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł